Osoba fizyczna prowadząca indywidualną działalność gospodarczą jest zobowiązana do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Dodatkowo można opłacać nieobowiązkowe ubezpieczenie chorobowe. Przedsiębiorca odprowadza składki za siebie oraz swoich pracowników.
Rozliczenie z ZUS-em odbywa się w każdym miesiącu na podstawie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Przedsiębiorca jest odpowiedzialny za opłacanie swoich składek ubezpieczeniowych – przez cały okres trwania działalności – oraz zatrudnionych w działalności pracowników, podlegających obowiązkowi ubezpieczenia.
Terminy składania deklaracji i opłacania składek
Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników ma obowiązek złożenia deklaracji ZUS DRA oraz opłaty wyliczonych składek do dnia 10 każdego miesiąca za ubiegły miesiąc. W przypadku gdy w działalności zatrudnieni są pracownicy – deklarację i opłatę wyliczonych składek należy złożyć do dnia 15 każdego miesiąca za poprzedni miesiąc. W roku 2019 minimalne składki ubezpieczeniowe wynoszą:
- ubezpieczenie emerytalne – 558,08 zł,
- ubezpieczenie rentowe – 228,72 zł,
- ubezpieczenie zdrowotne – 342,32 zł,
- ubezpieczenie wypadkowe – 44,52 zł,
- Fundusz Pracy – 47,75 zł,
- ubezpieczenie chorobowe – 70,05 zł.
Ulga na start w rozliczeniach z ZUS-em
Od 2018 roku według art. 18 ustawy Prawo przedsiębiorców przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności przedsiębiorca nie musi odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne. Obowiązkowo natomiast powinien się zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego i odprowadzać co miesiąc minimalną składkę. Aby móc skorzystać z ulgi na start, należy spełnić określone warunki, do których zalicza się:
– nieprowadzenie działalności pozarolniczej w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem wykonywania działalności,
– niewykonywanie działalności na rzecz byłego pracodawcy, jeśli przed rozpoczęciem działalności gospodarczej w bieżącym lub ubiegłym roku kalendarzowym wykonywano na rzecz tego pracodawcy w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności, które obecnie są przedmiotem nowo powstałej działalności gospodarczej.
Po zakończeniu ulgi na start można skorzystać z preferencyjnych składek ZUS.
Preferencyjne składki ZUS
Przez okres 24 miesięcy od momentu założenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub zakończenia okresu korzystania z ulgi na start można skorzystać z preferencyjnych składek ZUS, wynoszących co najmniej 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W tym przypadku przedsiębiorca jako podstawę wyliczenia ubezpieczeń społecznych, a także dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, bierze pod uwagę kwotę wynoszącą 30 % minimalnego wynagrodzenia. Nie ma jednocześnie obowiązku odprowadzania składki na Fundusz Pracy.
Od 2019 roku przedsiębiorcy, którzy nie osiągnęli rocznych przychodów z działalności gospodarczych większych niż 63 000 zł, oraz prowadzili działalności gospodarczą przynajmniej przez 60 dni roku ubiegłego, mogą samodzielnie określić wysokość składek przekazywanych do ZUS-u.
