Forma opodatkowania działalności gospodarczej to jedna z kluczowych decyzji przedsiębiorcy. To od niej zależy, w jaki sposób przedsiębiorca wykorzysta przywileje nadawane przez Ministerstwo Finansów w celu optymalizacji podatkowej. Aby dokonać właściwego wyboru, należy wziąć pod uwagę rodzaj działalności, jej rozmiar oraz wysokość spodziewanych przychodów i kosztów.
Każdy przedsiębiorca, osiągający w danym roku podatkowym dochody, bez względu na ich wysokość, jest zobowiązany do rozliczenia się z podatku z urzędem skarbowym. Bardzo ważne jest, aby zrobić to we właściwym terminie i korzystając z odpowiedniego formularza. Dla każdej formy opodatkowania są bowiem inne wytyczne.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
W przypadku opodatkowania według zasad ogólnych przedsiębiorca, podobnie jak osoby fizyczne rozliczające się ze swoich dochodów, ma czas na złożenie deklaracji podatkowej do 30 kwietnia danego roku. Obowiązującym drukiem jest PIT-36, który należy uzupełnić o załącznik PIT-B, w którym zostaną wykazane informacje na temat osiągniętych przychodów oraz poniesionych kosztów działalności. W deklaracji przedsiębiorca jest zobowiązany podać wysokość pozostałych dochodów, z innego tytułu niż prowadzenie działalności gospodarczej, np. z tytułu umowy o pracę. Forma ta dopuszcza rozliczenie się ze współmałżonkiem oraz skorzystanie z ulg podatkowych. Zasady ogólne zakładają dwa progi podatkowe:
– 18% – przy rocznych dochodach nieprzekraczających kwoty 85 528,00 zł,
– 32% – w przypadku rocznych dochodów przekraczających kwotę 85 528,00 zł.
Opodatkowanie podatkiem liniowym
Przy podatku liniowym nie ma możliwości rozliczenia się ze współmałżonkiem, nie można też skorzystać z większości ulg. Przedsiębiorca rozlicza się, składając w urzędzie skarbowym PIT-36L, wraz z załącznikiem PIT-B, w terminie do 30 kwietnia każdego roku. W tym przypadku w deklaracji podatkowej nie uwzględnia się dochodów z innych źródeł niż własna działalność gospodarcza. Podatek wynosi 19% bez względu na uzyskane dochody.
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Przedsiębiorcy, którzy korzystają z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych muszą złożyć PIT-28 do dnia 31 stycznia. W przypadku chęci rezygnacji z tej formy opodatkowania należy złożyć pisemne oświadczenie bezwzględnie do dnia 21 stycznia. Możliwość wyboru opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych jest ograniczona – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym wyłącza niektóre formy działalności gospodarczej z tej formy rozliczania się. Także w przypadku osiągnięcia przychodów przekraczających równowartość kwoty 250 000 00 euro należy wybrać inną formą opodatkowania.
Opodatkowanie kartą podatkową
Na kartę podatkową mogą się zdecydować przedsiębiorcy prowadzący indywidualną działalność gospodarczą w mniejszej skali w postaci szczegółowo określonej w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. W takim przypadku należy złożyć PIT-16A do dnia 31 stycznia każdego roku.
Od 2019 roku – w związku z wejściem w życie przepisów o zarządzaniu sukcesyjnym po śmierci indywidualnego przedsiębiorcy bądź wspólnika spółki osobowej lub cywilnej – istnienie możliwość złożenia PIT-ów 36S, 36LS, 28S za zmarłego przedsiębiorcę, jeśli zarządca sukcesyjny chce kontynuować działalność. Symbol „S” oznacza „przedsiębiorstwo w spadku”.