Aktualności księgowe – sierpień 2023

Obowiązkowy KSeF od 1 lipca 2024 roku!

4 sierpnia br. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 czerwca 2023 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza Krajowy System
e-Faktur. Zgodnie z założeniami w/w system ma stać się obowiązkowy dla przedsiębiorców od 1 lipca przyszłego roku.

Co to jest KSeF i kogo dotyczy?

Krajowy System e-Faktur umożliwia przedsiębiorcom wystawianie i udostępnianie faktur ustrukturyzowanych formacie XML za pomocą zintegrowanego oprogramowania
finansowo-księgowego. Aktualnie ustrukturyzowanie faktury funkcjonują w obrocie gospodarczym jako jedna z dostępnych i dopuszczanych form dokumentowania zawieranych transakcji. Obok funkcjonują w dalszym ciągi faktury papierowe i elektroniczne wystawiane za pomocą wybranego systemu czy oprogramowania. KSeF to ogólnopolski system teleinformatyczny, który ma służyć do wystawiania, przechowywania oraz wysyłania ustrukturyzowanych faktur.

Korzystanie z systemu stanie się obowiązkowe od:

• 1 lipca 2024 roku – dla czynnych podatników VAT,
• 1 stycznia 2025 roku – dla podatników zwolnionych podmiotowo lub przedmiotowo z VAT.

Zgodnie z projektowanymi przepisami ustawy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych będzie dotyczył podatników VAT, którzy posiadających siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności. Obowiązek nie będzie dotyczyłwystawiania dokumentów:
-przez podatników nieposiadający siedziby działalności ani stałego miejsca jej wykonywania na terytorium Polski,
– przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, który posiada stałe miejsce prowadzenia działalności (SMPD) na terytorium kraju, przy czym to SMPD nie uczestniczy w dostawie towarów lub świadczeniu usług, dla których wystawiono fakturę,
– przez podatnika korzystającego z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziale 7, 7a i 9 Ustawy VAT, dokumentujących czynności rozliczane w tych procedurach,
– na rzecz nabywcy towarów lub usług będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej,
-w przypadkach odpowiednio dokumentowanych dostaw towarów lub świadczenia usług, określonych w przepisach wydanych na podstawie projektowanego art. 106s Ustawy VAT (tj. transakcji podlegających wyłączeniu z obowiązku wystawiania dla nich e-faktur w drodze rozporządzenia).

Zgodnie z projektem Rozporządzenia z obowiązku stosowania obligatoryjnego KSeF wyłączone zostaną jedynie usługi w następujących zakresach:

• przejazdu płatną autostradą, pod warunkiem udokumentowania tych usług fakturami w formie biletu jednorazowego,
• przewozu osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, pod warunkiem udokumentowania tych usług fakturami w formie biletu jednorazowego.

Jak ma wyglądać obieg faktury w KSeF?

Docelowo proces ma wyglądać w następujący sposób. Przedsiębiorcy będą mogli wystawić fakturę sprzedaży w ustrukturyzowanej formie, następnie system nadaje każdej fakturze indywidualny numer identyfikujący oraz weryfikuje wystawiony dokument pod kątem zgodności danych ze wzorem
i schematami. Wystawca dokumentu otrzymuje urzędowe poświadczenie odbioru (UPO). Po weryfikacji faktura zostanie automatycznie wysłana do wskazanego kontrahenta. Odbiorca dokumentu uzyskuje dostęp do niego poprzez uwierzytelnienie się w Krajowym Systemie e-Faktur lub po podaniu określonych danych dotyczących faktury – tzw. dostęp anonimowy.

Korzyści z korzystania z Krajowego  Systemu e-Faktur

Wprowadzenie standaryzacji w wystawianych dokumentach ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego, co w praktyce bezpośrednio przekłada się na efektywniejszą i szybsza analizę i weryfikację przez organy podatkowe. Jednak wdrożenie Krajowego Systemu e-faktur niesie wiele korzyści również dla korzystających z niego przedsiębiorców:

• krótszy czas oczekiwania na zwrot podatku VAT z 60 do 45 dni,
• uproszczony obieg dokumentów i możliwość pobierania ich z bazy ministerstwa,
• koniec przymusu uiszczania opłat za archiwum dokumentacji papierowej,
• zwolnienie z obowiązku przechowywania faktur oraz ich późniejszej archiwizacji. Faktury w KSeF będą przechowywane przez 10 lat,
• mniej danych do wysyłania – podatnik nie musi już wysyłać struktury Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK_FA) dla faktur na żądanie organów podatkowych,
• minimalizacja ryzyka zniszczenia lub zgubienia faktury,
• standaryzacja e-Faktur ułatwi i przyspieszy wzajemne rozliczenia i księgowanie,
• pewność, że faktura zawsze dotrze do odbiorcy,
• automatyzacja procesów fakturowania,
• brak konieczności dodania oznaczenia DUPLIKAT przy ponownym wystawieniu faktury.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia – rządowy projekt rekordowej podwyżki

Rada ministrów opublikowała projekt w sprawie podwyżki minimalnego wynagrodzenia za pracę. Podobnie, jak w 2023 roku, rząd zakłada dwie podwyżki płac w trakcie 2024 roku. Należy pamiętać, że podwyżka płacy minimalnej oznacza dla pracodawców znaczny wzrost kosztów utrzymania stanowiska.

Jaka ma być pensja minimalna w 2024 roku?

Jeżeli założenia projektu Rady Ministrów nie zmienią się to pensja minimalna będzie wynosiła:

• od 1 stycznia 2024 roku 4242 zł brutto, 
• od 1 lipca 2024 roku wzrośnie do 4300 zł brutto.

Wraz ze wzrostem płacy minimalnej podniesione zostaną stawki godzinowe, które wyniosą:

• od 1 stycznia 2024 roku 27,70 zł brutto,
• od 1 lipca 2024 roku 28,10 zł brutto.

Jaka kwota netto trafi na konta pracowników?

Pierwsza podwyżka minimalnego wynagrodzenia nastąpi już 1 stycznia, wraz z nią wynagrodzenie zostanie podniesione z 3600 zł do 4242 zł.

Składki	Od 1 stycznia 2024	Od 1 lipca 2024
Wysokość pensji	4242,00	4300,00
Emerytalna	414,02	419,68
Chorobowa	63,63	64,50
Rentowa	103,93	105,35
Zdrowotna	329,44	333,94
Zaliczka na podatek	109,00	115,00
Do wypłaty	3221,98 zł	3261,53 zł

O ile wzrosną koszty pracodawcy?

Pracownicy bardzo często nie maja świadomości jakie dodatkowe koszty ich zatrudnienia ponosi pracodawca. Zakładając, że opublikowany projekt zostanie zaakceptowany i z dniem 1 stycznia 2024 roku wejdzie w życie to koszty pracodawcy kształtować się będą na poziomie:

• 5110,76 zł dla minimalnego wynagrodzenia w wysokości 4242,00 zł,
• 5180,64 zł dla minimalnego wynagrodzenia w wysokości 4300,00 zł.

Oznacza to wzrost kosztów utrzymania jednego stanowiska pracy aż o 773,32 zł w skali roku!

Do kiedy pracownik może wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy?

W zależności od stażu pracy osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę ma ona do wykorzystania odpowiednio:

• 20 dni dla stażu pracy poniżej 10 lat,
• 26 dni dla stażu pracy powyżej 10 lat.

 Jeśli pracownik nie wykorzysta przysługującego mu w danym roku kalendarzowym urlopu to pozostałe dni przechodzą na kolejny rok. Jednak należy pamiętać, że zaległy urlop powinien wykorzystać maksymalnie do 30 września!

Czy pracodawca może zostać ukarany za niewykorzystany urlop pracownika?

Należy pamiętać, że to właśnie pracodawca odpowiedzialny jest za udzielenie urlopu lub wysłanie pracownika na przymusowy urlop. W momencie, gdy pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu do 30 września pracodawca może zostać ukarany. Stanowi to wykroczenie przeciwko prawom pracowników i jest zagrożone sankcją w wysokości od 1000 zł do 30.000 zł.

Czy pracodawca może wysłać pracownika na przymusowy urlop?

Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z przygotowanym wcześniej planem urlopowym, w porozumieniu z pracownikami. W momencie przygotowywanie planu urlopów należy wziąć pod uwagę konieczność zapewnienia normalnego toku pracy w ciągu całego roku. Udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego przez pracodawcę w drodze jednostronnej decyzji, czyli bez zgody pracownika, jest dopuszczalne jedynie w przypadku polecenia wykorzystania przez pracownika urlopu zaległego oraz w przypadku polecenia wykorzystania przez pracownika przysługującego mu  urlopu w okresie wypowiedzenia.

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop

Urlop wypoczynkowy jest niezbywalnym prawem każdego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę. Zgodnie z Kodeksem Pracy zatrudniony nie może zrzec się przysługujących mu dni wolnych od pracy, nie może również przekazać ich innej osobie. Pracodawca ma obowiązek wyrazić zgodę na urlop pracownika i umożliwić mu wykorzystanie przysługującego urlopu w danym roku kalendarzowym. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop przysługuje jedynie w sytuacji wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy.

Ile wynosi ekwiwalent za niewykorzystany urlop w 2023 roku?

Do wyliczenia kwoty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy stosujemy tzw. współczynnik ekwiwalentu, który wyliczany jest na każdy rok kalendarzowy oddzielnie. Wyraża on przeciętną miesięczną liczbę dni przypadających do przepracowania w danym roku. Przy wyliczeniu wysokości ekwiwalentu stosuje się współczynnik obowiązujący w roku wypłacania ekwiwalentu, nawet jeżeli jest to urlop przeniesiony z roku poprzedniego. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu w dniu wygaśnięcia lub rozwiązania umowy o pracę i stosowany jest wskaźnik dotyczący roku, w którym to prawo nabył. Jeżeli pracownik jest zatrudniony na część etatu, wartość współczynnika obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

W 2023 roku współczynnik za niewykorzystany urlop wynosi:

365 dni roku – 53 wolne niedziele – 52 dni wolne – 10 dni świątecznych = 250 dni roboczych

Wskaźnik ekwiwalentu w 2023 roku: 250 dni roboczych/12 miesięcy = 20,83

Mając współczynnik, możemy obliczyć wysokość ekwiwalentu. Należy wziąć pod uwagę przeciętne wynagrodzenie pracownika:

• określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości,
• składniki przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc,
• składniki przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc.

Bierzemy pod uwagę wypłacone środki w okresie ostatnich 3 miesięcy, poprzedzających miesiąc w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Przykład:

Pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 stycznia 2023 r., a jego wynagrodzenie wynosi 4500 zł brutto. Umowa kończy się 31 marca 2023 r. i nie zostanie przedłużona. Pracownikowi przysługiwało 5 dni urlopu, z których wykorzystał tylko 2, za pozostałe dni dostanie ekwiwalent za niewykorzystany urlop.

1. Podstawa obliczenia ekwiwalentu:  4500,00 zł
2. Podstawę należy podzielić przez współczynnik:

4500,00 zł / 20,83 = 216,03 zł

• Następnie wynik podzielić przez dobową normę czasu pracy:
  216,03 zł / 8 h = 27 zł
  
  
• Ekwiwalent za 1 godzinę urlopu należy pomnożyć przez liczbę godzin niewykorzystanych dni
  27,00 zł x 24 godziny = 648,00 zł → kwota ekwiwalentu brutto

Ważne: Obliczony ekwiwalent za niewykorzystany urlop jest jednocześnie podstawą do naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy.

Zmiany limitu przychodów na ryczałcie ewidencjonowanym

Od 1 stycznia 2024 roku zgodnie z projektem nowych przepisów ma wzrosnąć limit przychodów uprawniający przedsiębiorców do korzystania z ryczałtu ewidencjonowanego z 2 mln euro do 3 mln euro.

Kto może stosować ryczałt?

Z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą skorzystać:

• osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej,
•  przedsiębiorstwa w spadku,
• spółki cywilne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne,
• spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku,
• spółki jawne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne,

których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły limitu 2 mln euro (dla 2023 r.), obliczonego według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego.

Stawki opodatkowania na ryczałcie

• 17% –  jest dostępny dla przedsiębiorców wykonujących usługi w ramach wolnego zawodu:  np. przez adwokata, radcę prawnego, biegłego rewidenta, księgowego, doradcę podatkowego, tłumacza, rzecznika patentowego
• 15% – jest dostępny dla przedsiębiorców,  świadczący takie usługi jak m.in. reprodukcja nośników informacji, pośrednictwo w sprzedaży motocykli oraz części i akcesoriów do nich, pośrednicy w sprzedaży hurtowej, firmy zajmujące się magazynowaniem i przechowywaniem cieczy oraz gazów, wielu przedsiębiorców skupiających się na nabywaniu praw licencyjnych, firmy dziennikarskie fotograficzne, reklamowe i inne.  Usługi finansowe i ubezpieczeniowe (inne niż świadczone w ramach wolnych zawodów), usług związanych z obsługą nieruchomości na zlecenie, usług prawnych, rachunkowo-księgowych i doradztwa podatkowego (innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów), usług reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, usług fotograficznych, tłumaczeń pisemnych i ustnych (innych niż w ramach wolnych zawodów), usług związanych z zatrudnieniem, organizatorów turystyki, usług detektywistycznych i ochroniarskich, usług w zakresie pomocy społecznej bez zakwaterowania, usług kulturalnych i rozrywkowych oraz usług związanych ze sportem, rozrywką i rekreacją.
• 14% – w zakresie opieki zdrowotnej, architektonicznych i inżynierskich, usług badań i analiz technicznych, w zakresie specjalistycznego projektowania,
• 12% – można stosować przy usługach programistycznych, wydawaniu pakietów gier (z wyłączeniem publikowania gier on-line), doradztwie w zakresie sprzętu komputerowego, usługach oraz doradztwie związanym z oprogramowaniem, usługach instalowania oprogramowania oraz zarządzania siecią i systemami informatycznymi,
• 10% – można zastosować przy odpłatnym zbyciu nieruchomości będących składnikiem majątku i wykorzystywanych w działalności gospodarczej oraz wartości niematerialnych i prawnych,
• 8,5 % – limit przychodów do 100 000 zł, powyżej limitu 12,5 % Wg 8,5 % ryczałtu można rozliczać usługi najmu, podnajmu, dzierżawy, usługi w zakresie zakwaterowania, usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych, wynajmu i podnajmu samochodów, motocykli, przyczep kempingowych bez kierowcy, wynajmu transportu wodnego, lotniczego i szynowego bez załogi, wynajmu i dzierżawy kontenerów, a także świadczenia usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem. Tu ważny jest limit przychodów, po jego przekroczeniu od nadwyżki należy opłacić 12,5 % ryczałt,
• 8,5% (bez limitu) – z działalności usługowej (gdzie indziej niewymienionej), gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, ze świadczenia usług w zakresie zwalczania pożarów i zapobiegania pożarom, usług w zakresie edukacji, działalność bibliotek, archiwów, muzeów i pozostałych działających w zakresie kultury, usługi wykonywane na materiale powierzonym, prowizje w komisie oraz kolportażu, odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością,
• 5,5 % – mogą zastosować przedsiębiorcy prowadzący działalność wytwórcza, roboty budowlane, przewóz towarów taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton, prowizje z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów, a także z odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia (energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, biogazu rolniczego, energii pochodzącej z kogeneracji),
• 3% – może być stosowany przez przedsiębiorców prowadzących działalność gastronomiczną z wyjątkiem sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%), usługi produkcji zwierzęcej, usługi handlu, działalność rybaków w zakresie sprzedaży ryb, z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku,
• 2% – może być stosowany dla przychodów ze sprzedaży wyrobów przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego z własnej uprawy i hodowli lub chowu.

Składka zdrowotna na ryczałcie

Składka zdrowotna dla osób rozliczających się ryczałtem jest ryczałtowa i przyjmuje jedną z trzech wartości. Wysokość składki zdrowotnej uzależniona jest bowiem od poziomu rocznych przychodów przedsiębiorcy:

Wysokość przychodów	Wynagrodzenie	Wysokość składki zdrowotnej
Przychody do 60.000 zł	9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia	376,16 zł
Przychody 60tyś. – 300 tyś. zł	9% od kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia	626,93 zł
Przychody powyżej 300 tyś. zł	9% od kwoty 180% przeciętnego wynagrodzenia	1128,48 zł

Kto nie może rozliczać się w formie ryczałtu?

Z ryczałtu nie mogą korzystać podatnicy, którzy:

• opłacają w tym samym roku podatek w formie karty podatkowej,
• korzystają z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,
• osiągają w całości bądź części przychody z prowadzenia apteki,
• osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
• osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
• wytwarzają wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym – z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.