Dyrektywa płacowa
W środku ubiegłego roku Komisja Europejska przyjęła nowe przepisy, znane jako Dyrektywa dotycząca przejrzystości wynagrodzeń. Nazwa ta tylko częściowo odnosi się do treści samego aktu prawnego, który skupia się głównie na wzmocnieniu zasady równości płac między mężczyznami a kobietami. Nowa dyrektywa wprowadza także większą przejrzystość wynagrodzeń i nakłada na pracodawców dodatkowe obowiązki informacyjne. Jednym z głównych zmian jest prawo przyszłego pracownika do uzyskania informacji dotyczących początkowego wynagrodzenia lub zakresu (tzw. widełek). Celem tego rozwiązania jest:
- minimalizacja różnic płacowych między płciami w procesie rekrutacyjnym,
- zwiększenie przejrzystości na rynku pracy,
- usprawnienie procesu poszukiwania pracy,
- umożliwienie kandydatom podjęcie świadomej decyzji,
- świadome i przejrzyste negocjacje płacowe.
Należy jednak zaznaczyć, że ta zmiana nie oznacza, iż ogłoszenia będą zawierały kwoty wynagrodzeń. Raczej pracownik będzie musiał być wcześniej poinformowany o przewidywanych kwotach wynagrodzenia na danym stanowisku przed faktycznym rozpoczęciem procesu rekrutacyjnego. Szczegóły tej kwestii zostaną uregulowane w odpowiedniej ustawie wprowadzającej Dyrektywę do polskiego porządku prawnego.
Obowiązki informacyjne pracodawcy ulegną zmianie, wprowadzając obowiązek zapewnienia pracownikom łatwego dostępu do kryteriów wyznaczających ich wynagrodzenie, a także do informacji dotyczących poziomów i progresji płac. Państwa członkowskie będą miały możliwość zwolnienia pracodawców z tego obowiązku, jeśli zatrudniają oni mniej niż 50 pracowników w kontekście progresji wynagrodzeń. W praktyce oznacza to, że pracodawca będzie musiał wskazać, na co zwraca uwagę podczas ustalania lub zwiększania wynagrodzenia.
Dodatkowo, pracownicy zyskają dodatkowe narzędzie w walce z nierównościami płacowymi – prawo do żądania informacji na piśmie dotyczącej ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów płac. Celem jest umożliwienie pracownikom uzyskania informacji na temat swojego miejsca na siatce płacowej dla danego stanowiska.
Niezwykle zaskakujące i rewolucyjne jawi się zakazanie stosowania warunków umownych uniemożliwiających pracownikom ujawnienie informacji dotyczących ich wynagrodzenia. Powszechne praktyki zawierania klauzul zakazujących ujawniania płac przez pracodawców zdają się zmierzać ku zmianie, co otworzy pracownikom możliwość dzielenia się tymi informacjami między sobą.
Co do terminu i sposobu wprowadzenia tych zmian, wszystko zostanie uregulowane polską ustawą.
W trakcie tego procesu wiele przepisów może ulec modyfikacji, zachowując jednocześnie zgodność
z celami legislacji unijnej. Oczekuje nas oczekiwanie i monitorowanie projektów ustaw. Ustalono, że termin na wprowadzenie Dyrektywy przepisami krajowymi wyznaczono na 7 czerwca 2026 roku, co oznacza, że przewidujemy znaczące zmiany w prawie pracy.
Rozliczenie PIT
Nowy Ład wprowadził ujednolicone terminy składania deklaracji PIT, ustalając, że od 2023 roku wszelkie deklaracje, w tym PIT-28, powinny być złożone do końca kwietnia.
Przy rozliczaniu dochodów za rok podatkowy 2023, konieczne jest uwzględnienie zwiększonej kwoty wolnej od podatku:
- do 30 000 zł, podwyższonego I progu podatkowego
- do 120 000 zł i obniżonej stawki podatku PIT przy I progu do 12%.
Zmieniły się również zasady uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek, a od 2023 roku stosuje się miesięczną kwotę wolną od podatku dla osób opodatkowanych dochodem od osób fizycznych. Również sposób rozliczenia składki zdrowotnej uległ zmianie, nie będąc już odliczany od podstawy opodatkowania.
W zależności od źródła dochodów i wybranej formy opodatkowania, konieczne jest złożenie odpowiedniego formularza podatkowego do Urzędu Skarbowego. Polacy najczęściej korzystają z PIT-37 (dotyczącego dochodów z pracy, umowy zlecenia, o dzieło) lub PIT-36, gdy samodzielnie obliczają i opłacają zaliczki na podatek dochodowy. Przedsiębiorcy często wybierają PIT-28 (ryczałt dla przychodów ewidencjonowanych), PIT-36L (dla opodatkowania liniowego) lub PIT-38 (dotyczący dochodów kapitałowych). Podsumowując, terminowe złożenie deklaracji PIT pozwala uniknąć konsekwencji, takich jak naliczenie odsetek za zwłokę. Dlatego warto dowiedzieć się, do kiedy należy rozliczyć PIT w 2024 roku.
Ostateczny termin dostarczenia formularza PIT-2023/2024 zależy od rodzaju deklaracji podatkowej, którą osoba musi wypełnić. Ogólny termin na rozliczenie PIT upływa 30 kwietnia 2024 roku, choć zdarza się, że może być przesunięty, jak to miało miejsce rok temu, kiedy termin dla PIT-37 przypadał na 2 maja 2023 roku z uwagi na dni wolne od pracy.
W przypadku e-PIT, wypełnione dokumenty należy dostarczyć do e-Urzędu Skarbowego najpóźniej do:
- 31 stycznia 2024 roku dla PIT-16 i PIT-16A,
- 30 kwietnia 2024 roku dla PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-39.
Wybór odpowiedniego formularza PIT
Co do wyboru odpowiedniego formularza PIT, to jest to pierwszy krok w procesie rozliczenia
z fiskusem. Choć istnieje kilka różnych formularzy, ich wybór nie powinien stanowić większego problemu dla tegorocznych podatników.
Oto lista formularzy wraz z krótkim wyjaśnieniem kto powinien je wypełnić:
- PIT-37 – bez dwóch zdań, jest to najczęściej wypełniany formularz PIT. Obejmuje on wszystkie osoby, które uzyskiwały dochód wyłącznie za pośrednictwem płatników (zarówno w przypadku umów o pracę jak i umów cywilnoprawnych). Innymi słowy, każda osoba, za którą zaliczki na poczet podatku dochodowego były wpłacane przez jej zleceniodawcę lub pracodawcę, musi wypełnić ten właśnie formularz.
- PIT-38 – deklaracja PIT-38 powinna zostać wypełniona przez podatnika, który osiągnął przychód z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziału w spółkach lub pochodnych instrumentów finansowych.
- PIT-39 – ten formularz jest dedykowany dla osób, które osiągnęły dochód ze sprzedaży nieruchomości lub realizacji praw związanych z nieruchomościami. W przypadku nabycia nieruchomości drogą spadku lub darowizny należy odróżnić podatek dochodowy od podatku od spadków i darowizn.
- PIT-36 – formularz PIT-36 jest składany przez podatników, którzy sami składali zaliczki na poczet podatku dochodowego – są to najczęściej osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Warto jednak zaznaczyć, że lista podmiotów, które muszą wypełnić tę deklarację na tym się nie kończy. Obejmuje bowiem ona również osoby pracujące za granicą lub wynajmujące nieruchomość, a także tych podatników, którzy rozliczają straty z lat wcześniejszych. Osoby, które rozliczają przychód małoletnich w ramach rozliczenia własnych przychodów albo odliczają podatek minimalny od posiadanych środków trwałych również są zobowiązane wypełnić ten druk.
- PIT-36L – formularz ten wypełniają wszelkiego rodzaju przedsiębiorcy, którzy rozliczają podatek liniowy.
- PIT-28 – podatnicy rozliczający dochód opodatkowany na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wypełniają formularz PIT-28. Dotyczy to zarówno osób rozliczających ryczałtem wynajem prywatny nieruchomości i umów pokrewnych, jak i przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą oraz wspólników spółek cywilnych oraz jawnych.
- PIT-16A – ta deklaracja obejmuje osoby, które rozliczają się według karty podatkowej.
Nowe zwolnienia w PIT za 2023 rok
W tym roku pojawił się również szereg nowych zwolnień/preferencji podatkowych. Wśród najistotniejszych z nich możemy wymienić:
- Ulga na terminal płatniczy
Dla kogo?
Jeśli jesteś przedsiębiorcą i rozliczasz się: według skali podatkowej, podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych to możesz skorzystać z ulgi na terminal płatniczy. Prawo do ulgi ma również spółka niebędąca osobą prawną.
Z ulgi skorzystasz, jeśli poniosłeś:
- wydatki na nabycie terminala płatniczego
- wydatki związane z obsługą transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego:
- opłaty interchange,
- opłaty akceptanta,
- opłaty systemowe,
- opłaty z tytułu korzystania z terminala płatniczego wynikające z umowy najmu dzierżawy, itp.
Limity odliczeń:
- 2 500 zł w roku podatkowym – jeśli jesteś podatnikiem zwolnionym z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przy zastosowaniu kas rejestrujących,
- 1 000 zł w roku podatkowym – dla innych podatników.
- Ulga na robotyzację
Dla kogo?
Jeśli osiągasz dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, z której dochody są opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej lub podatkiem liniowym.
Ulga na robotyzację to dodatkowe odliczenie od podstawy opodatkowania 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację. Ulga ma pomagać firmom w zwiększaniu produktywności
i konkurencyjności na rynkach krajowym i międzynarodowym. Mogą z niej skorzystać firmy, które zastosują roboty przemysłowe w celu usprawnienia produkcji.
- Ulga dla inwestujących w alternatywne spółki inwestycyjne
Dla kogo?
Dla podatników, którzy osiągnęli dochody, które są opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej lub podatkiem liniowym i ponieśli wydatki na nabycie/objęcie udziałów w:
- alternatywnej spółce inwestycyjnej (ASI) lub
- spółce kapitałowej, w której ASI posiada co najmniej 5% udziałów (akcji) lub będzie posiadała co najmniej 5% udziałów (akcji) w wyniku nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce
w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia przez ciebie udziałów (akcji) w spółce kapitałowej. - Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów darowizn na Ukrainę
Dla kogo?
Możliwość uwzględnienia wartości darowizn w kosztach uzyskania przychodu została przewidziana dla przedsiębiorców będących podatnikami PIT oraz CIT.
- Zwolnienie z PIT świadczenia na zakup odbiornika cyfrowego
Dla kogo?
Z ustanowionego nowego zwolnienia w podatku dochodowym mogą skorzystać osoby fizyczne, które poniosły koszty związane z zakupem telewizora lub dekodera.
- Ulga na zabytki
Dla kogo?
Ulga jest skierowana do podatników PIT opłacających podatek według skali podatkowej, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Ulga polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania
- 50% kwoty poniesionych wydatków na wpłaty na fundusz remontowy oraz na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane dotyczące zabytku (wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków).
- Wydatku na nabycie zabytku wpisanego do rejestru zabytków, nie więcej niż kwota odpowiadająca iloczynowi 500 zł i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej tego zabytku; limit odliczenia na wszystkie inwestycje podatnika z tego tytułu nie może przekroczyć 500 000 zł.
Ile wynosi stawka podatku PIT?
Wysokość stawki podatku PIT od osób fizycznych zależy od formy opodatkowania. Najczęściej brana pod uwagę jest tutaj skala podatkowa – obejmuje ona głównie osoby zatrudnione i przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na taki rodzaj opodatkowania. Od 2023 r. obowiązuje nowa skala podatkowa, która zwiększyła limit zaliczania się do I grupy podatkowej, zmniejszyła stawkę podatku dla I grupy podatkowej, a także kwotę wolną od podatku.
Obecnie wyróżnia się dwa progi podatkowe:
- I grupa podatkowa – do 120 000 zł stawka podatku wynosi 12%.
- II grupa podatkowa – powyżej 120 000 zł dochodu stawka podatku wynosi 32%.
Kwota wolna od podatku to 30 000 zł na osobę (w przypadku wspólnego rozliczenia 2 x 30 000 zł= 60 000 zł dla małżeństwa).
Kiedy zwrot podatku za PIT 2023/2024?
Zwrot podatku można uzyskać, gdy suma zaliczek wpłaconych na podatek dochodowy przekroczyła rozliczoną roczną kwotę podatku należnego do zapłacenia. W takiej sytuacji podatnikowi należy się zwrot części podatku – tzw. nadwyżki. Podatnicy, którzy przekażą swoje deklaracje za 2023 r. w formie fizycznej mogą czekać nawet trzy miesiące na otrzymanie swoich pieniędzy. W bardziej komfortowej sytuacji znajdują się osoby, które zdecydują się na wypełnienie i złożenie deklaracji podatkowej online. Termin rozliczenia PIT przez Urząd Skarbowy i dokonania zwrotu nadpłaty wynosi w ich przypadku 45 dni.
Czynny żal za niedotrzymanie wymagalnego terminu
Rozliczenie PIT po upływie oficjalnego terminu składania może skutkować koniecznością złożenia wniosku o zaniechanie ukarania, zwanej popularnie “czynnym żalem”. Aby taki wniosek był skuteczny, powinien zawierać informacje na temat naruszenia prawa, którego dopuścił się podatnik. Istotne jest, że okno czasowe na złożenie czynnego żalu jest krótkie i obejmuje zaledwie kilka dni po oficjalnym terminie rozliczeń. Jest to spowodowane możliwym opóźnieniem dostarczenia rozliczenia podatkowego pocztą do Urzędu Skarbowego. W przypadku, gdy ani rozliczenie, ani wniosek o czynny żal nie zostaną dostarczone do Urzędu Skarbowego w ciągu tych kilku dni, uznaje się, że upłynął termin na złożenie czynnego żalu, a podatnik popełnił czyn zabroniony.
Obniżenie stawki VAT dla branży beauty
Od 1 kwietnia 2024 roku, zgodnie z ogłoszeniem Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska z 30 stycznia 2024 roku, stawka VAT dla branży beauty ulegnie obniżeniu z 23% do 8%. Projekt rozporządzenia wprowadzającego tę zmianę został opublikowany 1 marca 2024 roku. Premier Tusk podkreślił, że obniżenie stawki VAT dla usług kosmetycznych było zobowiązaniem wyborczym, zapisanym
w programie Koalicji Obywatelskiej jako punkt 38 na pierwsze 100 dni rządów. Branża beauty, obejmująca około 30 tysięcy firm i zatrudniająca blisko 100 tysięcy osób, miała odczuwać niesprawiedliwość, gdyż stawka podatku VAT była wyższa niż w przypadku podobnej branży fryzjerskiej. Minister finansów Andrzej Domański wcześniej informował o pracach nad zrównaniem stawek podatku VAT na usługi beauty, przy obecnej stawce wynoszącej 23%.
Branża beauty obejmuje różnorodne usługi poprawiające wygląd, takie jak kosmetyczne i fryzjerskie (przy czym fryzjerzy już teraz korzystają ze stawki 8% VAT). W zakresie tej branży znajdują się także inne salony piękności oferujące usługi manicure, pedicure, depilację, korekcję brwi, makijaż, medycynę estetyczną, kosmetologię oraz usługi SPA. Dokładna lista usług objętych niższą stawką VAT będzie dostępna po opublikowaniu projektu nowych przepisów w tej sprawie.
Aktualne stawki VAT dla branży beauty
Aktualnie na podstawie załącznika nr 3 do ustawy o VAT stawka 8% dotyczy (z szeroko rozumianej branży beauty) tylko:
- usług fryzjerskich (kody PKWiU: 96.02.11.0
- Usługi fryzjerskie damskie; 96.02.12.0
- Usługi fryzjerskie męskie oraz 96.02.14.0
- Usługi fryzjerskie,
- Usługi kosmetyczne, manicure i pedicure, świadczone w domu.