Aktualności księgowe – lipiec 2023

Dodatkowe 12 miesięcy ulgi Mały ZUS Plus

Mały ZUS plus jest dedykowanym rozwiązaniem dla mikroprzedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą na niewielką skalę. Głównym celem tego programu jest ułatwienie opłacania składek ZUS oraz obniżenie kosztów prowadzenia działalności. Przed wprowadzeniem Małego ZUS plus opłacanie standardowych składek ZUS mogło być dla mikro, małych firm i jednoosobowych działalności gospodarczych kosztowne i problematyczne.

Istnieje kilka kluczowych warunków, które przedsiębiorca musi spełnić, aby móc skorzystać
z ulgi:

• Osiągnięcie ograniczonych przychodów – przedsiębiorca nie może przekroczyć limitu przychodów z działalności  w danym roku. W 2023 roku jest to 120.000 zł.
• Przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą minimum przez 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym,
• Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej lub mikroprzedsiębiorstwa – program jest adresowany przede wszystkim do osób, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą lub posiadają małe przedsiębiorstwo z ograniczoną liczbą pracowników.

Korzyści z korzystania z Małego ZUS plus obejmują:

• Obniżone składki na ubezpieczenia społeczne,
• Możliwość korzystania z pełnego pakietu ubezpieczenia społecznego, dzięki czemu przedsiębiorca ma dostęp do świadczeń zdrowotnych, emerytalnych i rentowych.
•  Uproszczony proces rozliczania składek, co zmniejsza administracyjne obciążenia.

Ważne! Warto zaznaczyć, że dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Nie obejmuje on składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą przedsiębiorca musi opłacić w pełnej wysokości.

Z ulgi nie mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy:

• W ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej korzystali z Małego ZUS lub Małego ZUS Plus łącznie przez 36 miesięcy,
• rozliczają się na karcie podatkowej i jednocześnie korzystają ze zwolnienia z VAT –
  ci przedsiębiorcy nie składają do urzędów skarbowych zeznań PIT lub deklaracji VAT,
  z których ZUS pozyskuje dane do weryfikacji poprawności ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek,
• podlegali ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności, na przykład jako wspólnik spółki jawnej,
• w poprzednim roku prowadzili działalność jako; twórca; osoba wykonująca wolny zawód; wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.
• w poprzednim roku prowadzili publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.

Jak obliczyć limit przychodów?

Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym rozliczałeś się w formie karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia z podatku VAT, twoim przychodem jest wartość sprzedaży, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku, czyli łączna wartość:

• odpłatnej dostawy towarów,
• odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
• eksportu towarów,
• wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Jeżeli prowadziłeś działalność gospodarczą tylko przez część 2022 roku, limit, którego nie może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy. Przy obliczaniu progu przychodu musisz zastosować proporcję:

1. podziel kwotę 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym,
2. pomnóż wynik przez liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziłeś działalność
   w poprzednim roku kalendarzowym,
3. wynik równy lub wyższy niż 0,5 grosza zaokrąglij w górę, niższy niż 0,5 grosza – w dół.
4. Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa  niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
5. porównaj otrzymany wynik do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia , (obowiązującego w styczniu 2023 r.) i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Tak ustalona podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok.

Przykład:
Pan Jan prowadził działalność w 2022 roku przez 100 dni. Jego limit za 2022 rok wyniesie 32.877,00 zł (120000 zł / 365 dni x 100 dni).

Jak obliczyć wysokość składki?

1. Ustal przeciętny miesięczny przychód za ubiegły rok,

Obliczasz go następująco: podziel roczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku (możesz go wziąć np. z deklaracji podatkowej) przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w poprzednim roku a następnie pomnóż przez 30.

Wzór: (przychód z działalności gospodarczej za ubiegły rok/liczba dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w ub. roku ) x 30

• Oblicz najniższą podstawę do wyliczenia składek.

Podstawę wymiaru składek obliczysz następująco: pomnóż przeciętny miesięczny przychód (wynik kroku 1) przez specjalny współczynnik (będzie on ogłaszany każdego roku w „Monitorze Polskim”). 

Wzór: przeciętny miesięczny przychód x współczynnik z Monitora Polskiego

Przykład:

Bartłomiej Kowalski spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS”. Jego przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej w 2018 r. wyniósł 3572,58 zł. Zatem jego najniższa podstawa wymiaru składek w 2019 r. wynosi 1815,94 zł (3572,58 x 0,5083 = 1815,94)

Ważne! Aby wyliczyć najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na mniejszą skalę, możesz wykorzystać kalkulator ZUS.

• Minimalna i maksymalna wysokość najniższej podstawy wymiaru składek przy „małym ZUS”

Jeśli wyliczyłeś najniższą podstawę wymiaru składek, musisz sprawdzić, czy mieści się ona
w minimalnych i maksymalnych progach. Podstawa nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (czyli tyle, ile wynosi podstawa dla obecnych przedsiębiorców na „pełnym ZUS”) i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku (czyli tyle, ile wynosi najniższa podstawa dla preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne).

• Wskaż podstawę do wyliczania składek

W poszczególnych miesiącach możesz zadeklarować jako podstawę wymiaru składek kwotę wyższą, niż najniższa podstawa wymiaru składek.

• Oblicz składki

Jeśli podstawa wyniesie np. 1000 zł to:

• składka emerytalna (19,52% podstawy) wyniesie 195,20 zł,
• składka rentowa (8,00% podstawy) wyniesie 80 zł,
• składka  chorobowa dobrowolna (2,45% podstawy) wyniesie 24,50 zł,
• składka wypadkowa (1,67% podstawy) wyniesie 16,70 zł.

Dla kogo dodatkowe 12 miesięcy ulgi?

Przedsiębiorcy, którzy korzystali z Małego ZUS Plus w 2023 roku, mogą skorzystać z dodatkowych
12 miesięcy ulgi w składkach. Te rozwiązanie dotyczy najmniejszych przedsiębiorców, których przychód w 2022 roku nie przekroczył 120 tys. zł oraz którzy:

• przynajmniej w jednym miesiącu w 2023 roku korzystali z Małego ZUS Plus,
• w 2023 roku, w związku z upływem 36 miesięcy, przestali korzystać z Małego ZUS Plus.

Ważne! Przedsiębiorcy, którzy wykorzystali 36 miesięcy Małego ZUS Plus w 2022 roku, nie będą mogli skorzystać z 12 dodatkowych miesięcy ulgi.

Wzrost limitu przychodu dla działalności niezarejestrowanej

Od 2023 roku, limit przychodu dla działalności nierejestrowanej wzrósł wraz z kwotą minimalnego wynagrodzenia, które przez pierwsze półrocze wynosi 3 490 zł brutto, a przez drugie półrocze 3 600 zł.

Kto może prowadzić działalność niezarejestrowaną?

Zgodnie z ustawą Prawo Przedsiębiorców działalność nierejestrowana jest to działalność, która może być wykonywana przez osobę fizyczną, która spełni dwa warunki.

Przed 1 lipca 2023 roku:

• uzyskany przychód nie może przekroczyć w okresie miesiąca 50% minimalnej kwoty wynagrodzenia,
• w ostatnich 60 miesiącach, osoba podejmująca się działalności nierejestrowanej nie prowadziła działalności gospodarczej.

   Po 1 lipca 2023 roku:

• uzyskany przychód nie może przekroczyć w okresie miesiąca 75% minimalnej kwoty wynagrodzenia,
• w ostatnich 60 miesiącach, osoba podejmująca się działalności nierejestrowanej nie prowadziła działalności gospodarczej.

Limit przychodu dla działalności niezarejestrowanej

Limit przychodu dla działalności nierejestrowanej uprawniający do prowadzenia działalności niezarejestrowanej:

• w pierwszym półroczu 2023 roku wynosi 1 745 zł,
• a drugim półroczu 2 700 zł.

Ważne! Należy jednak pamiętać, że jeżeli próg przychodu zostanie przekroczony, wówczas należy dokonać rejestracji działalności gospodarczej terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie przychodu.

Próg kwotowy umożliwiający uniknięcie karnych odsetek

Od 1 lipca 2023 roku zmianie uległ próg kwotowy umożliwiający uniknięcie karnych odsetek za nieopłacone w terminie składki ZUS – wynosi on obecnie 36 zł. Oznacza to, że odsetki nie będą naliczane, jeżeli ich wysokość nie przekroczy 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę, które obecnie wynosi 3.600 zł. Wcześniej, w okresie od stycznia do czerwca 2023 roku, próg ten wynosił 34,90 zł, gdy minimalne wynagrodzenie wynosiło 3.490 zł. To ważna zmiana, która może być korzystna dla osób opłacających składki do ZUS.

Zwiększona kwota odpisu do Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

Za okres od 1 lipca 2023 r. podstawę odpisów i zwiększeń na ZFŚS stanowi – zgodnie z założeniami nowelizacji ustawy okołobudżetowej na 2023 r. – przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce z II półrocza 2021 r., tj. kwota 5.104,90 zł. Oznacza to wzrost odpisu całorocznego na 2023 r. Do końca września br. pracodawcy będą musieli przekazać na rachunek funduszu odpowiednio przeliczone kwoty.

Kto jest zobowiązany do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w 2023 roku?

Obowiązkiem tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych objęte są jednostki budżetowe i samorządowe – co ważne – bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników. Taki obowiązek spoczywa również na pracodawcach spoza strefy budżetowej i samorządowej, jeżeli:

• od 1 stycznia 2023 roku zatrudniają przynajmniej 50 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty),
• 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy (w sytuacji gdy
  z wnioskiem o tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych wystąpiła organizacja związkowa).

Dzięki ZFŚS pracownicy mogą korzystać z różnych świadczeń, takich jak:

• Świadczenia zdrowotne: Często fundusz ten pokrywa część kosztów leczenia, zakupu leków czy badań diagnostycznych,
• Wypoczynek i rekreacja: Pracownicy mają możliwość skorzystania z różnych form rekreacji i wypoczynku, na przykład dofinansowania wypoczynku dla dzieci czy bonów turystycznych,
• Kultura i sztuka: Fundusz często organizuje lub wspiera wydarzenia kulturalne, wycieczki do teatru, kina czy muzeum,
• Pomoc materialna: W przypadku trudnych sytuacji życiowych, pracownicy mogą otrzymać wsparcie materialne np. w razie śmierci bliskiej osoby,
• Szkolenia i rozwój zawodowy: Często fundusz inwestuje również w rozwój pracowników, organizując szkolenia i kursy.

Kwota odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Przepisy przewidują, od 1 stycznia 2023 r. podstawą naliczania funduszu jest wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019 r. w wysokości 4.434,58 zł. Celem zmienianych przepisów jest odmrożenie – o kolejne 2 lata – podstawy naliczania odpisu na fundusz, poczynając od 1 lipca 2023 r. W konsekwencji zmiany podstawą naliczania odpisu na fundusz będzie:

• od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. – przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019 r., w wysokości 4.434,58 zł;
• od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. – przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2021 r., w wysokości 5.104,90 zł (czyli o 15,12% wyższe).